«Θα πρέπει να γίνει σε όλη την Ελλάδα κατανοητό ότι και ο αγρότης είναι ένας επιχειρηματίας» εξηγεί ο Σταμάτης Κουρούδης. Η εταιρία του ξεκίνησε το 2015 να επιβραβεύει την ποιότητα του καλλιεργούμενου προϊόντος και να… μυεί τους αγρότες στο τι εστί Χρηματιστήριο Βάμβακος. Τότε πολλοί έμεναν με το στόμα ανοιχτό, αλλά μία δεκαετία αργότερα ολοένα και περισσότερα Εκκοκκιστήρια ανά την Ελλάδα αντιγράφουν το παράδειγμα των Θρακικών Εκκοκκιστηρίων. Κι ολοένα περισσότεροι βαμβακοπαραγωγοί ποντάρουν στην ποιότητα.
Οι τιμές φέτος κινήθηκαν σε «υποφερτό» επίπεδο, εξηγεί ο εκκοκκιστής, ενώ όσοι καλλιέργησαν πιο ποιοτικό προϊόν κι «έκλεισαν» τιμές σε καλό χρονικό σημείο, κατάφεραν να μαζέψουν ένα πιο ενισχυμένο εισόδημα. Ποιες είναι οι πρώτες εκτιμήσεις για το 2024 σε στρέμματα και τιμές
Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της καλλιέργειας βαμβακιού στην Ελλάδα, με έμφαση τη Θράκη όπου αποτελεί την πιο δυναμική καλλιέργεια, βρέθηκε στο επίκεντρο της συνέντευξης που παραχώρησε ο Σταμάτης Κουρούδης, πρόεδρος των Θρακικών Εκκοκκιστηρίων στο ράδιο Χρόνος 87.5fm και τον Δήμο Μπακιρτζάκη, με αφορμή τις τιμές του βαμβακιού.
Για φέτος, παρά τα σημαντικά πριμ ποιότητας που δόθηκαν από την εταιρία, «δεν υπάρχει ιδιαίτερος ενθουσιασμός, γιατί οι στρεμματικές αποδόσεις ήταν χαμηλές», μετέφερε ψύχραιμα ο Σταμάτης Κουρούδης, ο οποίος σε γενικές γραμμές χαρακτήρισε τις τιμές «υποφερτές», οι οποίες όμως ενισχύθηκαν ανάλογα με την ποιότητα του βαμβακιού.
Λιγότερα στρέμματα, καλύτερο βαμβάκι
Αναφορικά με τη στρεμματική απόδοση του 2023 στη Ροδόπη, αυτή ήταν χαμηλότερη από τα προηγούμενα χρόνια. Μικρότερη απόδοση, σημαίνει λιγότερα κιλά συγκομιδής, άρα και μείωση του εισοδήματος, αναγνώρισε ο Σταμάτης Κουρούδης. Υπογράμμισε, πάντως, ότι ευτυχώς στη Ροδόπη δεν καταγράφηκαν οι ισοπεδωτικές καταστροφές που συνέβησαν στη Θεσσαλία.
Τα στρέμματα ήταν λιγότερα, ωστόσο το βαμβάκι ήταν καλύτερο, καθώς το 85% του βαμβακιού που παραλήφτηκε από την εταιρία είχε ενταχθεί στο πρόγραμμα ποιοτικού βαμβακιού Cotton+ κι άρα μετρήθηκε η υγρασία. Από αυτό το 96,7% είχε υγρασία κάτω από 13,5% και έτσι έλαβε ειδικό πριμ στην τιμή γι’ αυτό. Το πριμ ανάλογα με την υγρασία κυμαίνονταν από 0,7 ως 7 λεπτά το κιλό. Η μέση τιμή πριμοδότησης χαμηλής υγρασίας ξεπέρασε κάθε προηγούμενη και έφτασε τα 5,98 λεπτά ανά κιλό συσπόρου, όπως ανακοίνωσε η εταιρία. Επομένως, η ποιότητα, πολύ απλά… έσωσε την παρτίδα και βελτίωσε το εισόδημα των παραγωγών.
Μέσα στον Μάρτιο, δηλαδή από πολύ νωρίς, τα Θρακικά Εκκοκκιστήρια θα ανακοινώσουν πως θα πριμοδοτηθούν οι καλλιέργειες για το 2024, προκειμένου ο παραγωγός, έχοντας όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες, να επιλέξει τα χαρακτηριστικά της καλλιέργειας προς το συμφέρον του
Τι σημαίνει «κλείνω» τιμή
Μέσα στο 2023 μεταξύ των βαμβακοπαραγωγών είχε «καλλιεργηθεί» μία αισιοδοξία, ότι οι τιμές ανά κιλό θα είναι πολύ καλές, γεγονός που όμως δεν επιβεβαιώθηκε. Οι τιμές κινήθηκαν πτωτικά όλο 2023 κι άρχισαν να ανεβαίνουν τον Ιανουάριο. Ωστόσο, τα Θρακικά Εκκοκκιστήρια έδωσαν τη δυνατότητα στους παραγωγούς τους, να «κλείσουν» τιμές μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου. Αρκετοί εκμεταλλεύτηκαν αυτό το γεγονός και πήραν υψηλότερες τιμές. Τί όμως σημαίνει «κλείνω» τιμή; Πολύ απλά, ότι επιλέγω τη στιγμή εκείνη που θεωρώ κατάλληλη, ώστε να «κλείσω» τη χρηματιστηριακή τιμή, άρα να μην αγωνιώ στη συνέχεια ως παραγωγός, εάν το χρηματιστήριο… βουλιάξει και το εισόδημά μου μειωθεί.
Για να μιλήσουμε με χρήματα, συνολικά η μέση τιμή για το Cotton+ ήταν 59,7 λεπτά/κιλό + 5,98 + 1,8 = 67,48 λεπτά/κιλό, δηλαδή ένα πολύ καλύτερο εισόδημα από αυτό που πήραν όσοι δεν καλλιέργησαν ποιοτικό βαμβάκι. Πέραν αυτών υπήρχαν και άλλες επιδοτήσεις, όπως για παράδειγμα για την πιστοποίηση AGRO κλπ. «Θεωρώ την τιμή υποφερτή, όχι καλή», αναγνώρισε πάντως σε αυτό το σημείο ο Σταμάτης Κουρούδης, ο οποίος δήλωσε πάντως χαρούμενος, γιατί η συντριπτική πλειοψηφία των συνεργαζόμενων παραγωγών της εταιρίας καλλιέργησε ποιοτικό βαμβάκι.
Χάραξαν τον (μοναδικό) δρόμο
Η εταιρία του Σταμάτη Κουρούδη ξεκίνησε το 2015 να επιβραβεύει την ποιότητα του καλλιεργούμενου προϊόντος και να… μυεί τους αγρότες στο τι εστί Χρηματιστήριο Βάμβακος. Τότε πολλοί έμεναν με το στόμα ανοιχτό, όταν παρουσιάζαμε τα σχετικά ρεπορτάζ τα οποία τύγχαναν πανελλαδικού ενδιαφέροντος, αλλά μία δεκαετία αργότερα ολοένα και περισσότερα Εκκοκκιστήρια ανά την Ελλάδα αντιγράφουν το παράδειγμα των Θρακικών Εκκοκκιστηρίων. Κι ολοένα περισσότεροι βαμβακοπαραγωγοί ποντάρουν στην ποιότητα.
«Ξεκινήσαμε να λειτουργούμε έτσι από το 2015» θύμισε ο Σταμάτης Κουρούδης. Κάθε χρόνο, δόθηκε μεγαλύτερη έμφαση κι άρχισαν να εντάσσονται περισσότεροι παραγωγοί, ενώ την καινοτομία αντέγραψαν, προκειμένου να μη μείνουν πίσω από την εποχή κι άλλα εκκοκκιστήρια. «Πιστεύουμε ότι αυτός είναι ο σωστός δρόμος, δηλαδή η διαφοροποίηση της τιμής ανάλογα με την ποιότητά του» σημείωσε ο εκκοκκιστής, ενώ σε άλλη αποστροφή του λόγου του πρόσθεσε: «εμείς δεν βλέπουμε να υπάρχει άλλος δρόμος». Το βαμβάκι σε άλλες χώρες παράγεται με χαμηλότερο κόστος, κυρίως λόγω του χαμηλότερου κόστους εργατικού δυναμικού. Γι’ αυτό το λόγο οι Έλληνες παραγωγοί πρέπει να επενδύσουν στο ποιοτικό βαμβάκι, ώστε συγκριτικά με το προϊόν υπόλοιπων χωρών να έχει μεγαλύτερη αξία «άρα θα μπορούμε να επιβιώσουμε», όπως είπε σχηματικά ο Στ. Κουρούδης.
Ο επιχειρηματίας αγρότης
Απλώνοντας ευρύτερα τη συζήτηση αναφορικά με το μέλλον του Έλληνα βαμβακοπαραγωγού, ο Σταμάτης Κουρούδης εξήγησε ότι όχι μόνο στη Θράκη, αλλά «σε όλη την Ελλάδα θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι και ο αγρότης είναι ένας επιχειρηματίας». Κι όπως σε κάθε προϊόν, έτσι και στο βαμβάκι, η ποιότητα… μετράει κι επιβραβεύεται από την ίδια την αγορά. Επομένως, η ποιότητα, σε συνδυασμό με τη γνώση των παραγωγών πότε να «κλείσουν» τιμή στο Χρηματιστήριο Βάμβακος, μπορούν να πριμοδοτήσουν κατά πολύ το τελικό εισόδημα.
Αναφορικά με τις πρώτες εκτιμήσεις για το 2024, σύμφωνα με τον Σταμάτη Κουρούδη, στη Ροδόπη αναμένεται μείωση –στρεμματικά- της καλλιέργειας, γιατί αρκετός κόσμος έσπειρε σιτάρι την εποχή που ήταν χαμηλά οι τιμές των βαμβακιών. Αναφορικά με τις τιμές, το 2023 εξαιτίας της παγκόσμιας οικονομίας και των παγκόσμιων γεωπολιτικών εξελίξεων, κινήθηκαν πτωτικά, καθώς όπως παρατήρησε ο Σταμάτης Κουρούδης «το βαμβάκι είναι ευαίσθητο» στις διακυμάνσεις της παγκόσμιας αγοράς, καθώς δεν είναι αγαθό απαραίτητο για την επιβίωση. Σε κάθε περίπτωση, όπως κι εάν κινηθεί η παγκόσμια αγορά, το μόνο σίγουρο είναι πως το βαμβάκι στη Θράκη μπορεί να δώσει διαχρονικά ένα ικανοποιητικό εισόδημα στους αγρότες.